ผ้าบาติกในพระปิยมหาราช: สายสัมพันธ์สยามและชวา

นิทรรศการ ผ้าบาติกในพระปิยมหาราช : สายสัมพันธ์สยามและชวา จัดขึ้นเพื่อระลึกถึงพระราชกรณียกิจของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๕ ในการเสด็จเยือนชวาทั้งสามครั้ง และเพื่อตระหนักถึงพระมหากรุณาธิคุณและพระปรีชาสามารถของพระองค์ที่ทรงรวบรวมวิทยาการและศิลปวัฒนธรรมมาปรับใช้ในการวางรากฐานพัฒนาประเทศไทยอย่างยั่งยืนสืบมาจนถึงปัจจุบัน
ระหว่างการเสด็จเยือนชวา พระองค์ได้เสด็จพระราชดำเนินไปทอดพระเนตรการเขียนผ้าบาติกอันเป็นหัตถศิลป์ที่เลื่องชื่อและเป็นที่พอพระราชหฤทัยอย่างยิ่ง จึงทรงซื้อผ้าบาติกกลับมาเป็นจำนวนมาก และมีผู้ทูลเกล้าฯ ถวาย รวมทั้งสิ้นกว่า ๓๐๐ ผืน ซึ่งมีความโดดเด่นทั้งในแง่ความงดงามของศิลปะและองค์ความรู้ทางประวัติศาสตร์การแต่งกายของชวา ผ้าเหล่านี้เก็บรักษาไว้เป็นอย่างดี มีการให้หมายเลขกำกับผ้าแต่ละผืน และบันทึกข้อมูลรายละเอียดของผ้าแนบไว้ ถือเป็นหลักฐานสำคัญยิ่ง

นิทรรศการ ผ้าบาติกในพระปิยมหาราช : สายสัมพันธ์สยามและชวา เปิดให้เข้าชมอย่างเป็นทางการไปเมื่อวันที่ ๑ พฤศจิกายน ๒๕๖๑ ที่ผ่านมา และในวันที่ ๒๔ มกราคม ๒๕๖๓ นี้จะมีการเปลี่ยนวัตถุจัดแสดงทั้งหมด และติดตั้งวัตถุจัดแสดงชุดใหม่ซึ่งไม่เคยจัดแสดงมาก่อน อาทิ ผ้าบาติกลายมิกาโด ที่ได้รับอิทธิพลจากศิลปะแบบญี่ปุ่นโดยนำเอาพัดญี่ปุ่นรูปแบบต่างๆ มาเขียนลงบนผ้าบาติกได้อย่างสวยงาม และผ้าโพกศีรษะเขียนทอง (ปราดา) ที่พบเพียงหนึ่งผืนจากจำนวนผ้าบาติกสะสมทั้งหมด ๓๐๗ ผืน